Aintzatespenak
Gatz Harana, tokiaren leheneratzea kudeatzen duen Fundazioari esker, dagoeneko bihurtu da lurraldeko dinamizazio ekonomikoaren eragile, bertan gauzatzen diren jarduketen bidez: gatz-ekoizpena, turismoa, gastronomia, leheneratze-lanak, ikerketa, toki eta eskualde mailako garapena, pedagogiko-hezkuntzakoa, etab.
Fundazioak garatzen dituen lan-ildoen esperientzia anitzeko izaera urte hauetan lortutako nazio eta nazioarte mailako aitorpenen aniztasunean egiazta daiteke.
S.XIX
Exposiciones Universales
Londres 1851
El Valle Salado exhibió con orgullo la Sal de Añana en la primera Exposición Universal Internacional celebrada en Londres en 1851. Este fenómeno surgió para mostrar al mundo los avances que se producína en la industria, sirviendo no sólo de escaparate de los productos que se vendían sino para estimular la producción, el desarrollo tecnológico y potenciar las relaciones comerciales internacionales.
Victoria erreginak inauguratu zuen erakusketa, eta 1851ko maiatzaren 1ean zabaldu zituen ateak. Sei milioi bisitari baino gehiago izan zituen. Añanako Gatza aurkeztu zuen munduko barne-gatz zuri eta puruenetako bat bezala Añanako Erret Zaldun Oinordekoen Komunitateak, XIX. mendearen hasieran Manuel de Vallina benetako errenten arkitekto orokorrak harturiko azpiegituren erreforma orokorrari esker.
Misioaren arrakastak eraman zuen komunitatea mundu osoan egin ziren hurrengo erakusketa unibertsaletan aurkeztera: Paris 1855; Londres 1862; Paris 1867; Filadelfia 1876; Paris 1878; Paris 1889.
El éxito de la misión llevó a la comunidad a presentarla en las sucesivas exposiciones universales que se celebraron por todo el mundo: París 1855; Londres 1862; París 1867; Filadelfia 1876; París 1878; París 1889.
Erakusketa nazionalak
Leon 1876; Gasteiz 1884, non Zilarrezko Domina lortu baitzuen
1984 (Eusko Jaurlaritza)
Izaera nazionaleko monumentu historiko-artistikoa
Ondare historiko-artistikoaren arloan egindako transferentzien ondorioz, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak Añanako Gatz Harana nazio mailako monumentu historiko-artistiko izendatu zuen.
1990 (Gobierno Vasco)
Kultur ondare kalifikatua
Euskal Kultura Ondareari buruzko 7/1990 Legean, Añanako Gatz Harana Kultur Ondare Kalifilkatu gisa katalogatu zen, ondarea babesteko goreneko kategoria.
2002 (Ramsar Konbentzioa)
Gatz Harana eta Caicedoko Lakua nazioarteko garrantzia duten RAMSAR hezegune izendapena.
Añanako Gatz Haranak eta Caicedoko edo Arreoko lakuak osatzen duten eremua nazioarteko garrantzia duen RAMSAR hezegune deklaratuta dago, 2002. urteaz geroztik (2002ko irailaren 27ko Ministroen Kontseiluaren akordioa eta 2002ko urriaren 17ko Ebazpena, Ingurumen Ministerioko Natura Kontserbatzeko Zuzendaritza Nagusiak emandakoa), 1258 zenbakiarekin erregistratu ESP-42 gatzagetako balio historiko, arkeologiko eta antropiko bereziek eta haien gatz-ekosistema bereziek habitat esklusiboa sortzen dute, Euskal Herrian bakarrak diren fauna eta flora halofitoko espezie ugari dituena.
2005 (Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofiziala)
Añanako Gatz Hareneko Berreskuratze Integralerako Plan Zuzentzaileari saria.
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoak COAVN DE ARQUITECTURA SARIAK sortu zituen, arkitektoen lanbide-jarduerarekin zerikusia duten arkitektura-lanak eta era guztietako lanak saritzeko, haien elkargoan nahiz kanpoan.
Hartara, 2005. urtean, Añanako Gatz Haranaren Plan Zuzentzaileari "Hiria, hirigintza eta ekologia" saria ematea erabaki zuen epaimahaiak, eta, hala, saria eman zion hura prestatzen lau urtez aritu zen diziplina anitzeko lan-taldeari.
2005 (Eusko Jaurlaritza)
Arabako Lurralde Historikoko Paisaia Berezien eta Aparten Katalogoko Paisaia Berezia.
2007 (Hirigintza eta Ekologia Iraunkorreko Ingurumen Foruma Fundazioa)
Añanako Gatz Harana Berreskuratzeko Plana Integralaren Hiri Jasangarria Saria.
2002. urtean, Ingurumen Foruma Fundazioak, Fira de Barcelonaren laguntzarekin, Hiri Jasangarria Sariak sortu zituen, udalerriek garapen iraunkorraren alde egindako ahalegina saritzeko.
Urtero banatzen diren sari horiek Espainiako udalerri eta udalez gaindiko toki-erakundeei ematen zaizkie, baldin eta azken bi urteetan iraunkortasunera zuzendutako jarduerak behar bezala egin badituzte eta garapen jasangarriarekin udalak konpromisoa hartu duela erakusten badute.
2011 (Eusko Jaurlaritza)
Euskadiko produktu turistiko onena
Eusko Jaurlaritzako Industria, Berrikuntza, Merkataritza eta Turismo Sailak saritu egin zuen Valle Salado de Añana Fundazioa, “Euskal Herriaren proiekzio turistikoari egindako ekarpenagatik”, Bilboko Bizkaia Aretoan emandako 2011ko Euskal Herriko Merkataritza eta Turismo Sarietan.
2011 (FITUR Nazioarteko Turismo Azoka eta Aire Librea aldizkaria)
Turismo aktiboko produktu kultural onena
FITURen antolakuntzak Gatz Harana Kultur Produkturik Onenaren XVI. Lehiaketako sarietan Aire Librea aldizkariarekin batera antolatu zen. FITURen ohikoa den lehiaketa honen helburua turismo aktiboaren segmentuaren garapena eta komertzializazioa bultzatzea da, baita proposamen berri eta originalak sortzera bultzatzea ere.
2010 (Euskal Gastronomia Akademia)
Añanako gatzagak berreskuratu eta balorizatzeko proiektuaren saria, arlo ekonomiko eta sozialean.
Gatz Harana Fundazioak Euskal Gastronomia Akademiaren Sariak jaso zituen, Eusko Jaurlaritzak emanak, Añanako Gatz Harana berreskuratzeko egindako lanagatik, munduko kultura-paisaia ikusgarri eta harrigarrienetako bat.
2011 (ERNEST. Turismo Iraunkorreko Europako Eskualdeen Sarea)
Turismo iraunkorreko jardunbide egokien adibidea
Turismo Jasangarrirako Europako Ikerketa Sarea (ERNEST, ingelesezko sigla), gaur egun Europako 14 eskualde eta erakundek osatua, 2008ko irailean sortu zen, Europako Batzordeko Ikerketa Zuzendaritza Nagusiaren laguntzari esker, eta Europako Batzordearen Ikerketako zazpigarren Esparru Programaren ERA-NET programaren berariazko finantzaketarekin, turismoaren garapenerako koordinazioaren bidez.
Basquetour Turismoaren Euskal Agentziak ordezkatzen du Euskadi, eta Berrikuntzaren Euskal Agentzia (Innobasque) eta Turismoaren Ikerketarako Zentroa (CICtour GUNE) ditu proiektu honetarako laguntza gisa.
2013 (Gobierno Vasco)
Declaración del Paisaje Cultural del Valle Salado de Añana como Conjunto Monumental.
El Gobierno Vasco otorgó al Valle Salado de Añana la máxima protección en materia cultural en 2013, incluyendo por primera vez en la legislación patrimonial de la Comunidad Autónoma la denominación de “Paisaje Cultural”. En concreto, se declaró a este paisaje de la sal único en el mundo como Bien de Interés Cultural con la categoría de Conjunto Monumental.
2012 (UNESCO - Organización de las Naciones Unidas para la Educación, la Ciencia y la Cultura)
El Valle Salado de Añana en la Lista Indicativa de UNESCO
El Valle Salado forma parte de la Lista indicativa de UNESCO desde el año 2012 y fue presentado como Candidato a Patrimonio Mundial por el Consejo de Patrimonio Histórico en 2013, dónde están representadas todas las comunidades autónomas y el Ministerio de Cultura.
Tras la evaluación de ICOMOS, las instituciones implicadas decidieron retirar la candidatura en 2014, antes de que la UNESCO se pronunciara, para poder presentarla con mayores garantías en un futuro.
2013 (ERIH - EUROPEAN ROUTE OF INDUSTRIAL HERITAGE)
Añanako gatzagak industria-ondarearen Eureopako ibilbide garrantzitsuenean sartuta
Añanako Gatz Harana European Route of Industrial Heritage-n sartu da, Europako industria-ondareari buruzko informazio turistikoaren sarean. Gaur egun, 1.000 leku baino gehiago biltzen ditu Europako 43 herrialdetan.
Ekimen hori Europar Batasunak babesten du, baina Europako iparraldeko herrialdeek bultzatzen dute, bereziki Alemaniak, Herbehereek eta Britainia Handiak, eta hori nabari da haren egituraketan eta edukietan.
2014 (Slow Food Internacional)
Nazio arteko Slow Food Baluartea Anañako Gatzari
Gatz Haranean teknika tradizionalen bidez ekoizten den gatzak, Añanakp Gatza izenekoak, Baluarte Slow Food izendapena jaso du, 100.000 bazkide eta milioika jarraitzaile biltzen dituen nazioarteko mugimendu horrek ematen duen onarpen handiena.
Horrela, Añanako Gatza munduan katalogatutako 400 Baluarte produktuetako bat bihurtu zen. Espainian hamar elikagai baino ez dira halakotzat hartzen.
2014 (Repsol Gida)
Añanako Gatz Harana, Espainako bigarren txoko onena
Repsol Gidako bigarren txokorik onena izendatu zuten Añanako Gatz Harana, lehiaketaren finalerdietara iritsi ondoren (1.000 hautagai baino gehiago aurkeztu ziren). On line bozketen bolumenak sortutako mesfidantzaren ondorioz, lehiaketaren arduradunek erabaki salomoniko bat hartu zuten: bi finalistak "Txokorik onena" izendatzea.
2014 (III Espainako hiri eta lurralde sortzaileen Foruma)
"Añanako Gatz Haranaren berreskuratze integralerako eta balioa emateko proiektua" onartzea, sorkuntzaren eta garapen sozialaren adibide gisa.
Hiri eta Lurralde Sortzaileen III. Forumak sormenaren eta garapen sozialaren adibide gisa aukeratu zuen "Gatz Haranaren berreskuratze integralerako eta balioa emateko proiektua". Madrilgo Juan Carlos I. Unibertsitateak antolatu zuen topaketa.
2014 (Onda Cero)
Onda Cero saria, Añanako Gatz Haranaren Nazioarteko Proiekzioari.
Añanako Gatz Harana Fundazioak Onda Cero irratiaren saria jaso zuen, gatzagak berreskuratu eta balioztatzeari esker Arabaren irudia nazioartean zabaltzen laguntzeagatik.
2015 (Europar Komisioa / Europa Nostra)
Kultura Ondarearen Europar Batasunaren Saria / Europa Nostra 2015 Sarien Epaimahaiaren Sari Nagusia, Gatz Harana osorik berreskuratzeagatik
Añanako Gatz Haranaren Berreskuratze Integralari Kultura Ondarearen Europar Batasuna / Europa Nostra 2015 saria eman zioten. Europako Batzordeak eta Europa Nostrak ematen dute. Europan ematen den kultura-ondarearen aintzatespen handiena da, eta Añanako gatzagetan egiten diren lanen kalitatea bermatzen du, bai eta haiek berreskuratzeak eta balioesteak dakartzan emaitzak ere.
Añanako Gatz Harana Fundazioak aurkeztutako hautagaitza, kontserbazio kategorian, Europako 29 herrialdetako 263 proiekturen artean saritutako 28 proiektuetako bat izan zen. Europa Nostra 2015 sariak azken hiru urteetan lortutako lan eta emaitzak saritzen ditu, nahiz eta Gatz Haranean XX. mendeko 90eko hamarkadaren amaieratik ikertzen eta lan egiten den.
Europa Nostra Sarietako lehendakariak, Plácido Domingo tenore espainiarrak, nabarmendu zuen Gatz Haranaren Berreskuratzea eta gainerako irabazleak “Europako Kultur Ondarearen aldeko sormenaren eta berrikuntzaren adibide garrantzitsuak” direla.
Haren balorazioan, epaimahaiak nabarmendu zuen “proiektuaren tamaina izugarria, bere paisaia, arkitektura, ingurumena, gatz-jarduera eta tradizioak barne hartzen dituena, baina baita, oro har, lurralde osoa ere, gizarte-, kultura-, ekonomia- eta turismo-garapenaren eragile diren kultura- eta turismo-ekimenen bidez”.
Kultura Ondarearen Europar Batasuna / Europa Nostra 2015 Saria, 2015eko apirilean argitaratu zena, saritzeaz gain, Añanako Gatz Haranaren Berreskuratze Integralak 10.000 euroko Epaimahaiaren Sari Nagusia jaso zuen, urte horretan Europa Nostra Saria jaso zuten 28 proiektuetatik Europako 7 onenetako bat izateagatik.
Bi aintzatespen horiek dira Europan kultura-ondarea berreskuratzeko ematen diren garrantzitsuenak.
2015 (Madrilgo Liburu Azoka)
2015. urteko kultur projektua
Madrilgo Liburu Azokak Añanako Gatz Harana aukeratu zuen urteko kultura-proiektu gisa, haren berreskuratze integrala eta kudeaketa-eredua aintzat hartuta, ondarea, kultura, ingurumena eta gizarte-, ekonomia- eta turismo-garapena konbinatzen baititu.
Inaugurazio-egunean, maiatzaren 29an, Gatz Haranaren standean, Sofia Erregina Erregearen bisita izan zen. Hark gertutik ezagutu zituen Añanako gatzagetan egiten ari diren berreskuratze- eta balioztatze-lanak, eta zorionak eman zizkien arduradunei hainbat arlotan lortzen ari diren emaitzengatik.
2016 (DFA – Arabako Foru Aldundia)
Gesaltza Añanako Biotopo babestua
2016. urtean, Gesaltza-Añanako Diapiroak babes eta aintzatespen handiena lortu zuen, biotopo babestu izendatu zutelako. Bi hezegune nabarmendu ziren: Añanako gatzagak eta Caicedo Yusoko eta Arreoko lakua, Zainketa Bereziko Eremu (BBE) ere izendatu zutena.
2016 (Espainako Gobernuko Turismo Idazkaritza)
“Kalitate turistikoaren konpromisoa”
Gatz Harana Fundazioak Espainiako Gobernuko Turismoko Estatu Idazkaritzak emandako bereizgarria lortu zuen. Euskadin, Eusko Jaurlaritzaren, Basquetourren, Euskaliten eta Añanako Kuadrillaren bidez antolatzen da.
Programa Praktika Egokien Eskuliburua (Kalitate Sistema) ezartzera bideratuta dago, helburu turistikoen kudeaketaren barruan.
2017 (ONCE – Espainako Itsuen Erakunde Nazionala)
Onceren Gasteizko urrezko kasbiloa
Añanako Gatz HaranaFundazioak bere ahaleginak saritu zituen gatzagetarako irisgarritasuna hobetzeko, ONCEk ematen duen Gasteizko 2017 Urrezko Kaskabiloaren aintzatespenarekin.
Erakundea aukeratu zuten ONCEren webgunearen bidez egin zen bozketa on line bidez, “guztion eskura dagoen gatzaren paisaia kultural eta naturala delako”.
2017 (FAO - Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundea)
Munduko Nekazal Ondare Sistema Garrantzitsua
Añanako Gatz Harana Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) Europako Munduko Nekazaritza Ondarearen (Sipam) lehen Sistema Garrantzitsutzat jo zuen.
FAOk Erroman duen egoitzan egin zen ekitaldia. Bertan, 2016. urteaz geroztik hautatutako azken 14 nekazaritza-ondareko sistemak ezagutu ziren, eta 20 herrialdetan banatutako 50 lekutako zerrenda osatzen dute.
Añanako gatzagak mahatsaren ekoizpenarekin batera hautatu zituzten, Europako lehen sipamak bezala, eta horrek erakusten du Espainian "errespetu handia" dagoela tradizioengatik, biodibertsitateagatik eta nekazaritza-paisaiengatik, esan zuen Jaime Haddad Espainiako Nekazaritzako idazkariordeak ekitaldian.
Bere hitzaldian nabarmendu zuenez, Munduko Nekazaritza Ondarearen Sistema Garrantzitsuak "gizateriarentzako zerbitzu sozial, kultural, ekologiko eta ekonomikoak konbinatzen dituzten nekazaritza-sistema partikular horien etorkizuna zaindu eta bermatzeko tresna" dira.
Leku horiek sustatzeko eskatu du, NBEren Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Erakundeak (Unesco) izendaturiko kultura-ondarearekin egiten den bezala, biztanleriarekin ohituago baitago.
Haddadek gaineratu duenez, "Sipamek nekazaritza-biodibertsitatea eta horri lotutako ezagutza-sistemak dituzten paisaiak identifikatu eta babesteko helburua ere betetzen dute", eta horrek onurak lortzen laguntzen du "haien kontserbazio dinamikoaren, erabilera iraunkorraren eta bideragarritasuna areagotzearen" bidez.
FAOren alboko zuzendari nagusiak, María Helena Semedok, azpimarratu du nekazaritza-ondareko sistemek "gizateriaren eta naturaren arteko harmonia sakona" islatzen dutela, eta belaunaldiz belaunaldi kultura-tradizioen eta -jardunbideen ondarea ematen dutela.
Biodibertsitatea eta hainbat ondasun eta zerbitzu babesteaz gain, toki horiek elikagaien segurtasuna, ekoizle txikientzako bizibideak eta ezagutza eskaintzen dituzte, Semedoren arabera. Semedok horiek babestea eskatu du arazo globalei erantzuteko, hala nola klima-aldaketa eta baliabide naturalen agortzea.
2017 BIOSPHERE
Valle Salado de Añana 2017an "Biosfera" gisa ziurtagiria lortu zuen. Ziurtagiri honek turismo jasangarriaren oraina eta etorkizuna du ardatz. Bere helburuak osasunaz gero eta kezkatuago dagoen biztanleri bati bideratzea eta planetaren osasunari, tokiko garapenari eta inplikatutako pertsona guztien ongizateari gehien laguntzen dioten aukeren alde egitea.
2019 (ERIH - European Route of Industrial Heritage)
Anchor Point
Industria Ondarearen Europako Sareak (ERIH) "Anchor Point" izendatu du. Industria-ondare turistikoaren bereizgarri garrantzitsuena da, harana salbuespeneko garrantzia duelako bere esperientzia berritzailea eta kalitate handiagatik.
Beraz bereizketa honekin, Añanako Gatz Haranarekin batera, laencartadafabrikamuseok, txapelen fabrika-museoa daude. Errutan, bertan Añana egongo dena ere, 47 herrialdetan dauden 1.600 interes leku baino gehiago daude, baina bakarrik 103 leku "Anchor Point" izendapena dute.
Informazio geihago: https://www.erih.net
2021 Euskal Gatza sortu da, Eusko Label duen Euskadiko kalitate handiko gatza
Euskal Gatza Gesaltza Añanan sortutako iturburuko gatza da, ingurumenaren aldetik jasangarria den artisau erako sistema baten bidez ekoitzia
HAZI ziurtapen organoak bermatuko du Eusko Label bereizgarriarekin identifikatutako produktuak kalitate baldintza guztiak betetzen dituela.
2022 Ekolurra
La reconocida Sal de Añana ha obtenido recientemente el prestigioso sello Ekolurra, que certifica su producción ecológica. Este reconocimiento avala el compromiso con prácticas sostenibles y respetuosas con el medio ambiente en la elaboración de este producto único. La sal, extraída de manera tradicional en el Valle Salado se posiciona de esta manera en Europa como un referente de calidad y sostenibilidad en el mercado de productos ecológicos, destacando su valor patrimonial y natural.
